TÜBERKÜLOZ (VEREM HASTALIĞI) NEDİR ?
Tüberküloz Mycobacterium tuberculosis adı verilen bir
basille oluşan bulaşıcı bir hastalıktır.
Tüberküloz, % 80 oranında akciğerlerde
olmak üzere bütün organlarda görülebilir.
Tedavi edilmeyen veya yetersiz tedavi edilen hastalarda ölüme yol açabilir.
Bu günkü modern tedavi ile tüberküloz hastalarında
yüzde yüze yakın iyileşme sağlanabilir.
TÜBERKÜLOZ NASIL BULAŞIR?
Tüberküloz hastalığı insandan insana havayolu ile bulaşır.
Tüberküloz mikrobunun en önemli kaynağı ,
tedavi görmemiş akciğer tüberkülozlu hastalardır.
Bu hastaların öksürmesi, hapşırması veya
konuşması ile mikroplar havaya saçılır.
Sağlıklı kişiler bu mikropları solunum yolu ile alırlar ve
infeksiyona yakalanırlar.
En çok bulaşma riski olanlar kimlerdir ?
Tüberküloz hastalığı grip , nezle gibi kolaylıkla bulaşmaz.
Tedavi altında olmayan, halen basil saçan bir hasta ile uzun süre kapalı
bir yerde birlikte yaşanırsa hastalık bulaşabilir. Bu nedenle hastalık
genellikle aynı evde birlikte oturanlara ya da yakın arkadaşlara bulaşır.
Kalabalık yaşam koşulları, yoksulluk bulaşma riskini artırmaktadır.
Ev ve kapalı iş yeri ortamı dışında bulaşma olur mu ?
Ev veya kapalı iş yeri ortamları dışında tüberkülozun
bulaşması oldukça sınırlıdır.
Havalanma özellikleri nedeni ile uçaklarda bulaşma olabilir.
Hastanın kaşık, çatal, tabak, bardak, giysi gibi
eşyaları ile bulaşma olmaz.
TÜBERKÜLOZ TEŞHİSİ (TANISI) NASIL KONULUR?
Tüberküloz hastalığının belirtileri nelerdir ?
- İki haftadan uzun süren öksürük,
- Balgam çıkarma,
- Ateş,
- Gece terlemeleri,
- Göğüs ağrıları,
- İştahsızlık,
- Zayıflama,
- Halsizlik, yorgunluk
- Kan tükürme
Belirtiler genellikle hafif başlar ve yavaş yavaş ilerler. Bu nedenle,
birçok hasta doktora başvurmakta gecikir. Bazıları da özellikle öksürük
şikayetini sigara ya da başka bir nedene bağlar ve doktora başvurmaz.
Bu durum yanlış teşhis ve yanlış tedavilere yol açabilir.
Tüberküloz hastalığının tanısında akciğer filminin önemi nedir ?
Şüpheli kişide hastalık belirtileri varsa hemen akciğer filmi çekilmelidir.
Akciğer filmindeki bazı görüntüler tüberkülozdan
şüphelenmemize neden olur.
Fakat bu görüntüler başka hastalıklarda da olabileceğinden
sadece akciğer filmi ile kesin tanı konulamaz.
Akciğer tüberkülozunda kesin tanı nasıl konulur ?
Akciğer tüberkülozunun kesin tanısı balgam incelemesi ile konulur.
Doğru tanı için, balgamda verem mikrobunun gösterilmesi önemlidir.
Bunun için mikroskobik muayene ve kültür testi yapılmalıdır.
Tüberkülin (PPD) testinin tanıda değeri nedir ?
PPD testi pozitif ise kişinin tüberküloz basili ile karşılaştığını anlarız.
BCG aşısı sonrası da PPD pozitf olur. Herkese BCG aşısının yapıldığı ve
infeksiyonun çok yaygın olduğu Türkiye gibi ülkelerde erişkinlerde
PPD testinin tanıda yararı çok sınırlıdır. Çocuklarda ise PPD
testi tüberküloz tanısında değerlidir.+
TÜBERKÜLOZLU HASTA YAKINLARI NE YAPMALIDIR ?
Tüberkülozlu hastalarla aynı evde oturan yakınları ve
yakın arkadaşları mutlaka verem savaşı dispanserlerine başvurmalıdır.
Hasta yakınları 3 ay aralıklarla en az üç kere kontrol edilmelidirler.
Bu kontrolde akciğer grafisi çekilir ve PPD testi yapılır. Gereken kişilere koruyucu ilaç tedavisi verilir.
BCG AŞISI NEDİR ? NE ZAMAN YAPILMALIDIR ?
BCG tüberkülozdan korunabilmek için kullanılan aşıdır.
Özellikle çocukları menenjit tüberküloz , milier tüberküloz gibi durumlardan korur.
Ülkemizde doğumdan sonra 2. Ayda ve 7. Yaşta olmak üzere iki defa yapılmaktdır.